- تفاوتهای پردازش حسی: کودکان اوتیستیک ممکن است به صداها، نورها یا لمسها حساسیت بیش از حد داشته باشند که میتواند منجر به ناراحتی و خشم شود.
- مشکلات ارتباطی: ناتوانی در بیان نیازها و احساسات میتواند باعث ناامیدی و در نهایت خشم شود.
- تغییر در روالهای روزمره: این کودکان به ثبات و پیشبینیپذیری علاقهمند هستند و تغییرات ناگهانی میتواند آنها را مضطرب و خشمگین کند.
وقتی خشم فرزندم آرامش خانه را میگیرد…
تصور کنید مادری هستید که فرزندتان، پسری ۷ ساله با اوتیسم، در میانهی یک طوفان احساسی قرار دارد. دقایقی پیش، هنگام پوشیدن لباس، ناگهان شروع به جیغ زدن کرد، دستهایش را روی گوشهایش گذاشت و خودش را روی زمین انداخت. هرچه تلاش میکنید آرامش کنید، بیفایده است. او لگد میزند، گریه میکند، و شما بین خستگی، نگرانی و درماندگی گرفتار شدهاید.
در این لحظه، چه کاری میتوانید انجام دهید؟ چطور میتوانید این طوفان را به نسیمی آرام تبدیل کنید؟
چرا فرزندم اینقدر خشمگین میشود؟
🔹 او نمیتواند احساساتش را بیان کند
کودکان اوتیستیک معمولاً در برقراری ارتباط با احساسات خود مشکل دارند. شاید دلیل اصلی عصبانیتش این باشد که نمیتواند بگوید چه میخواهد یا چه چیزی آزارش میدهد.
🔹 حواسش بیش از حد تحریک شده است
صدای زیاد، نور شدید یا حتی جنس لباس میتواند برای او ناراحتکننده باشد و باعث انفجار هیجانی شود.
🔹 روال روزانهاش تغییر کرده است
اگر کودکتان به انجام کارهایش در یک ترتیب مشخص عادت کرده باشد، یک تغییر کوچک ممکن است او را دچار استرس کند.
چطور میتوانم آرامش را به او برگردانم؟
✅ ۱. خودتان آرام باشید
اگر شما مضطرب یا عصبی باشید، فرزندتان این حس را دریافت کرده و بیشتر پریشان میشود. ابتدا چند نفس عمیق بکشید و سعی کنید با لحنی آرام صحبت کنید.
✅ ۲. وارد دنیای او شوید
به جای اینکه از او بخواهید به منطق شما گوش دهد، سعی کنید او را درک کنید. مثلا اگر به خاطر پوشیدن لباس ناراحت شده، شاید جنس پارچه برایش ناخوشایند است. به او حق انتخاب بدهید: “میخوای این لباس رو بپوشی یا اون یکی؟”
✅ ۳. محرکهای محیطی را کاهش دهید
اگر محیط بیش از حد پر سر و صداست، به جایی آرامتر بروید. گاهی کاهش نور، بستن پرده یا گذاشتن هدفون روی گوش کودک میتواند او را آرام کند.
✅ ۴. از تکنیک فشار عمیق استفاده کنید
گاهی در آغوش گرفتن کودک یا فشار آرام روی شانهها و دستها (البته اگر خودش اجازه دهد) میتواند حس امنیت را به او بازگرداند. اگر لمس را نمیپذیرد، یک پتو سنگین یا کوسن نرم به او بدهید تا رویش بخوابد.
✅ ۵. روشهای تخلیهی خشم را بیاموزید
کودکان اوتیسم روشهای سالمی برای تخلیهی احساساتشان ندارند. شما میتوانید به او یاد بدهید که احساساتش را با نقاشی کشیدن، فشار دادن توپ استرس یا حتی ضربه زدن آرام به یک بالش بیان کند.
✅ ۶. از روشهای جایگزین ارتباطی استفاده کنید
اگر کودک شما نمیتواند صحبت کند، از تصاویر، کارتها یا نرمافزارهای مخصوص اوتیسم استفاده کنید تا بتواند خواستههایش را بیان کند.
✅ ۷. پس از آرام شدن، علت را پیدا کنید
بعد از اینکه او آرام شد، بدون سرزنش یا ناراحتی، علت عصبانیتش را بررسی کنید. ببینید چه چیزی باعث خشمش شد تا در آینده بتوانید از آن جلوگیری کنید.
🌿 به یاد داشته باشید: کودک شما به حمایت و درک شما نیاز دارد. او از روی لجبازی یا بدخلقی رفتار نمیکند، بلکه در تلاش است تا با جهانی که برایش پیچیده و گاهی ترسناک است، کنار بیاید. شما با صبر، آگاهی و روشهای مناسب، میتوانید آرامش را به او و خودتان هدیه دهید. ❤️✨
فیلمهای پیشنهادی برای درک اوتیسم و مدیریت چالشها
🎬 1. Temple Grandin (2010)
خلاصه: این فیلم براساس زندگی واقعی تمپل گراندین، زنی مبتلا به اوتیسم است که با وجود چالشهای زیاد، توانست در رشتهی علوم دامی به موفقیتهای بزرگی برسد. این فیلم نشان میدهد که چگونه افراد اوتیستیک دنیا را متفاوت میبینند و چگونه خانوادهها میتوانند از استعدادهای آنها حمایت کنند.
🎬 2. A Brilliant Young Mind / X+Y (2014)
خلاصه: این فیلم داستان نوجوانی با اوتیسم را روایت میکند که در ریاضیات نابغه است اما در برقراری ارتباط با دیگران مشکل دارد. این فیلم به مادران نشان میدهد که کودکان اوتیستیک چگونه احساسات خود را تجربه میکنند.
🎬 3. The Reason I Jump (2020) – مستند
خلاصه: این مستند براساس کتابی نوشتهی یک نوجوان اوتیستیک ساخته شده است. فیلم دنیای درونی کودکان اوتیسم را از زاویهی دید آنها نشان میدهد و میتواند کمک کند تا والدین بفهمند که کودکانشان چگونه محیط اطراف را درک میکنند.
🎬 4. Life, Animated (2016) – مستند
خلاصه: این مستند زندگی یک پسر مبتلا به اوتیسم را نشان میدهد که از طریق فیلمهای انیمیشن دیزنی یاد میگیرد با دنیا ارتباط برقرار کند. این فیلم راههای خلاقانهای را برای کمک به کودکان اوتیسم در برقراری ارتباط نشان میدهد.
🎬 5. The Miracle Worker (1962)
خلاصه: این فیلم دربارهی زندگی “هلن کلر”، دختری ناشنوا، نابینا و ناتوان در برقراری ارتباط است که با کمک یک معلم متعهد یاد میگیرد که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کند. اگرچه فیلم مستقیماً دربارهی اوتیسم نیست، اما پیام مهمی دربارهی صبر، آموزش و ایجاد راههای ارتباطی دارد.
چطور از این فیلمها بیشترین بهره را ببرید؟
✅ هنگام تماشای فیلم، سعی کنید خودتان را جای کودک بگذارید و احساسات او را درک کنید.
✅ بعد از دیدن فیلم، یادداشتبرداری کنید که چه نکاتی برای شما جالب یا کاربردی بودند.
✅ اگر همسر، معلم یا اعضای خانوادهی دیگر با کودک در ارتباط هستند، از آنها هم بخواهید فیلم را ببینند تا بهتر درک کنند که چطور میتوانند حمایت کنند.
🎥 این فیلمها به شما کمک میکنند تا فرزندتان را بهتر درک کنید، صبورتر باشید و روشهای موثرتری برای حمایت از او پیدا کنید. ❤️🌿